1- " تلخیص " (با تقدیم لام بر خا ) به معنی شرح دادن و بیان کردن و به معنی کاستن و خلاصه کردن است. لیکن " تخلیص " (به تقدیم خا بر لام ) به معنی نجات دادن و رها کردن از بند گسستن است این دو واژه گاه گاه با هم اشتباه می شود و به جای یکدیگر استعمال می گردد.
منبع: فرهنگ غلط های رایج ، حسن عرفان ، دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی،ص165
2- تلخیص و تخلیص در فرهنگ های فارسی هردو ریشه عربی دارند و به معنی خلاصه کردن آمده است.
تخلیص در لغت نامه به معنی خلاصه گرفتن،نجات دادن و ویژه کردن و در فرهنگ معین به معنی خلاصه کردن و رها کردن و خالص کردن آمده است.
تلخیص در لغت نامه به معنی خلاصه کردن و بیان کردن و در فرهنگ معین به معنی خلاصه کردن آمده است.
در فرهنگ های عربی نیز در مدخل تلخیص ریشه لخص و تخلیص،خلص به عنوان دو مصدر مستقل ضبط شده است.
عده ای می گویند تلخیص غلط مصطلح است و در بند 1 اشاره شده است.
3- مولفان نیز در زبان فارسی 3 انسانی نظام قدیم ؛ تلخیص و تخلیص را در مبحث فرایندهای واجی ابدال آورده اند که به نظر محمد علی حق شناس در کتاب آواشناسی، ابدال درست نیست و در کلماتی مانند هگرز /هرگز// سخر /سرخ //مزغ /مغز //و... فرایند قلب صورت گرفته است.
در کل معنی مشترک(خلاصه کردن ) در مدخل هر دو واژه آمده است.