مشاعره ی شعرا

گویند چون حکیم ابوالقاسم فردوسی به طرف غزنین رهسپار بود هنگام ورود به غزنین به باغی فرود آمد که سه نفر از شعرای دربار غزنوی یعنی (عنصری) و (عسجدی) و (فرّخی) در آن جا به گفت و گو و استراحت پرداخته بودند . فردوسی به سمت آنان رفت تا موقعیّت شهر را از ایشان جویا شود و چون ملبّس به لباس کهنه و مندرس و فرسوده بود ایشان به تصوّر این که شخص ناشناس آدم بی‌سوادی است و مزاحم ایشان خواهد بود تصمیم گرفتند به او بفهمانند که ما از طبقه شعرا هستیم و با زبان شعر با هم سخن می‌گوییم و او هم اگر شعر می‌داند بنشیند و الّا راه خود پیش بگیرد و برود ، این پیشنهاد را به فردوسی ارائه کردند . حکیم در جواب گفت شما شعرتان را بگویید و چون نوبت به من رسید اگر توانستم جواب می‌گویم و اگر نتوانستم رفع زحمت می‌کنم . پس قرار شد چهار نفری یک رباعی بسازند .

نخست عنصری گفت:

چون عارض تو ماه نباشد روشن

عسجدی ادامه داد:

مانند رخت گل نبود در گلشن

فرّخی اضافه کرد:

مژگانت همی گذر کند از جوشن

نوبت به فردوسی رسید با صدای رسا فرمود :

مانند سنان گیو در جنگ پشن.

که هر سه شاعر از جواب حکیم فردوسی به حیرت افتادند و بحث شروع شد .